Tworzenie silnego i bezpiecznego hasła może wydawać się prostą czynnością, jednak z mojego doświadczenia wynika, że wcale takie nie jest. Każde hasło, które tworzę, musi być nie tylko silne, ale także dostosowane do różnych wygamagań. Przez lata nauczyłem się, że nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania – wszystko zależy od tego, jakiego rodzaju dane chcemy chronić. To, co sprawdza się na jednym koncie, niekoniecznie będzie odpowiednie w innym przypadku.
Żeby nie było, często popełniałem klasyczne błędy – używałem tego samego hasła w kilkunastu serwisach. Na moje szczęście w zależności i wagi serwisu hasła były prostsze a w tych np. bankowych były już bardzo mocne.
To co mnie skłoniło to podzielenia się wiedzą na temat tworzenia mocnych i silnych haseł, to krótkie szkolenie jakie odbyłem w ostatnim czasie. Niby wiem jak to robić, jednak dobrze jest odświeżyć podstawy. To było impulsem by podzielić się z wami tymi poradami.
10 zasad o tworzeniu silnych i bezpiecznych haseł
O tych zasadach miałem przypominane podczas szkolenia. W razie problemów z ich zrozumieniem postarałem się przygotować po dwa różne przykłady. Myślę, że dzięki nim wszystko będzie znacznie prostsze. Miłej lektury!
- Zasada nr 1: Zachować hasła tylko dla siebie
- Zasada nr 2: Unikaj oczywistych haseł
- Zasada nr 3: Wybieraj długie hasła
- Zasada nr 4: Stosuj tekst szyfrujący
- Zasada nr 5: Unikaj schematów
- Zasada nr 6: Regularnie zmieniaj hasła
- Zasada nr 7: Reaguj na zagrożenia
- Zasada nr 8: Twórz trudne pytania do odzyskiwania hasła
- Zasada nr 9: Korzystaj z dodatkowych zabezpieczeń
- Zasada nr 10: Stosuj politykę haseł
Zasada 1: Zachowaj hasła tylko dla siebie
Nie ujawniaj nikomu swoich haseł, nawet jeśli ktoś, kogo znasz, prosi Cię o nie w celu „pomocy”. Nikt nie powinien prosić o podanie hasła, nawet pracownicy wsparcia technicznego. Jeśli ktoś próbuje je od Ciebie zdobyć, może to być próba oszustwa.
Przykład 1: Otrzymujesz e-mail od rzekomego pracownika banku, który prosi o podanie Twojego hasła do konta bankowego, aby rozwiązać problem techniczny. Nigdy nie odpowiadaj na takie wiadomości i skontaktuj się bezpośrednio z bankiem.
Przykład 2: Kolega z pracy pyta Cię o hasło do firmowej sieci Wi-Fi, bo „szybko potrzebuje dostępu”. Odmów i zaproponuj, aby zgłosił się do działu IT po własne dane logowania.
Zasada 2: Unikaj oczywistych haseł
Proste hasła, takie jak imiona, daty urodzin, czy popularne słowa, są łatwe do odgadnięcia. Nawet osoby, które Cię znają, mogą je odgadnąć.
Przykład 1: Zamiast używać hasła „Ania123”, które zawiera Twoje imię i prostą sekwencję cyfr, wybierz coś trudniejszego, np. „R!werFlow2024”.
Przykład 2: Unikaj haseł takich jak „Kotek2021”, które odnoszą się do imienia Twojego zwierzaka. Zamiast tego wybierz coś bardziej złożonego, jak „#MoOnLight$2021”.
Zasada 3: Wybieraj długie hasła
Im dłuższe hasło, tym trudniej je złamać. Hasła powinny mieć co najmniej osiem znaków, ale lepiej, gdy składają się z dwudziestu znaków.
Przykład 1: Zamiast używać krótkiego hasła „Haslo12”, wybierz coś dłuższego, np. „DużyCz3rw0nyL1s3kWL3si3!” (duży czerwony lisek w lesie).
Przykład 2: Zamiast hasła „Burek123!@#”, użyj dłuższego, takiego jak „W!nter$N0wIsB3autiful&Cold”.
Zasada 4: Stosuj tekst szyfrujący zamiast hasła
Tworzenie fraz, które są łatwe do zapamiętania, ale trudne do odgadnięcia, może być bardziej bezpieczne niż używanie pojedynczych słów.
Przykład 1: Zamiast hasła „Domek”, możesz użyć tekstu szyfrującego jak „Mój*Nowy&dom$mały!”.
Przykład 2: Zamiast hasła „Lato2023”, wybierz frazę „M0j_ulub!0ny_kolor%_to_zielony”.Zasada 5: Nie powtarzaj haseł
Zasada 5: Unikaj schematów
Korzystanie z tego samego hasła na wielu stronach jest ryzykowne. Jeśli jedno hasło zostanie skompromitowane, wszystkie nasze konta mogą być zagrożone.
Przykład 1: Nie używaj tego samego hasła „MójBank123” zarówno do konta bankowego, jak i e-maila. Stwórz unikalne hasło dla każdego konta, np. „MójBank123!” dla banku i „E-mailAcc!4567” dla e-maila.
Przykład 2: Unikaj wzorców haseł, takich jak „Haslo1”, „Haslo2”, „Haslo3” dla różnych kont. Zamiast tego użyj różnych haseł, np. „Red$Appl3!23” dla jednego konta i „Blu3Sky#789” dla innego.
Zasada 6: Regularnie zmieniaj hasła
Zmiana haseł co 60-90 dni jest szczególnie ważna w przypadku wrażliwych kont, takich jak bankowość internetowa.
Przykład 1: Zmieniaj swoje hasło do konta bankowego co trzy miesiące, np. z „MojeHasło123” na „Zim@Sn!eg2024”.
Przykład 2: Regularnie aktualizuj hasło do firmowej poczty e-mail, np. co kwartał, z „WorkAcc2023” na „N3w@Work2024!”.
Ciekawostka: Czy wiesz, że platforma sytreamingowa Disney+ wymusza zmianę hasła do konta co 90 dni?
Zasada 7: Reaguj na zagrożenia
Jeśli podejrzewasz, że Twoje hasło mogło zostać skompromitowane, natychmiast je zmień i sprawdź swoje inne konta pod kątem podejrzanej aktywności.
Przykład 1: Jeśli zauważysz, że ktoś zalogował się na Twoje konto na portalu społecznościowym bez Twojej wiedzy, natychmiast zmień hasło i sprawdź swoje inne konta.
Przykład 2: Jeśli otrzymasz e-mail z informacją, że ktoś próbował zresetować Twoje hasło do konta e-mail, zmień je natychmiast i zabezpiecz inne konta.
Zasada 8: Trudne pytania do przypominania hasła
Odpowiedzi na pytania zabezpieczające powinny być trudne do odgadnięcia i różne dla różnych stron.
Przykład 1: Zamiast odpowiedzi na pytanie „Jakie jest imię Twojej matki?” jako „Anna”, użyj czegoś nietypowego, np. „GreeN@pple!” lub jeśli musisz mieć prawdziwą odpowiedź podmień niektóre znaki. Dla „Anna” może to być „Ann4” a nawet „A|\|n4”
Przykład 2: Na pytanie „Jakie jest Twoje ulubione zwierzę?”, nie używaj „Pies”, ale np. „Tygrys_2024”.
Zasada 9: Korzystaj z dodatkowych zabezpieczeń
Tam, gdzie to możliwe, włącz funkcje uwierzytelniania dwuskładnikowego, które wymagają podania dodatkowego kodu, np. z aplikacji lub SMS-a.
Przykład 1: Włącz weryfikację dwuetapową na swoim koncie e-mail, aby logować się nie tylko za pomocą hasła, ale także kodu z Google Authenticator, Okta.
Przykład 2: Popularną opcją jest potwierdzanie różnego rodzaju zmian poprzez aplikacje. Szczególnie w bankowości elektronicznej.
Zasada 10: Stosuj politykę haseł
Kieruj się polityką swojej organizacji dotyczącą haseł i rozważ używanie menedżera haseł, który pomoże Ci zarządzać silnymi i unikalnymi hasłami.
Przykład 1: Jeśli Twoja firma wymaga zmiany hasła co 30 dni, upewnij się, że robisz to regularnie i zgodnie z zasadami, używając np. menedżera haseł do generowania nowych, mocnych haseł. W większych firmach będziemy dostawali powiadomienia. W skrajnych przypadkach jeżeli nie zmienimy hasła stracimy dostęp do niektórych zasobów.
Przykład 2: W domu korzystaj z menedżera haseł, który generuje i zapamiętuje skomplikowane hasła dla różnych kont, np. „LastPass” lub „1Password”.
