Geek czy nerd – kim są i czym się różnią?

Słowa nerd i geek często używane są wymiennie i charakteryzują miłośnika popkultury, lubującego się w komiksach i grach komputerowych. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że te dwa określenia mają zupełnie inne korzenie i określają dwie różne osobowości. Jaka jest więc różnica między nerdem a geekiem?

W tym poradniku dowiesz się:

• kto to jest nerd,
• kto to jest geek,
• czy jest różnica pomiędzy geekiem a nerdem,
• czy nerd i geek dotyczą tylko komputerów

Nerd, czyli pasjonat gier komputerowych i matematyczny geniusz

W wolnym tłumaczeniu na polski słowo „nerd” oznacza dosłownie „spec”, jednakże kulturowe znaczenie tego określenia nigdy nie znalazło w naszym języku odpowiedniego określenia. W anglosaskiej, a szczególnie amerykańskiej kulturze „nerd” oznacza fajtłapę i kujona. Kogoś, kto w szkole uczy się bardzo dobrze, jednak ma problemy z nawiązywaniem kontaktów i raczej nie odnajduje się w grupie rówieśniczej. W XX wieku określano w ten sposób miłośników nauk ścisłych, którzy obracali się wokół kółek naukowych i spędzali długie godziny na graniu w gry planszowe.

Postać nerda była wielokrotnie powielana przez popkulturę. Modelowym przykładem tego typu figury był dorastający chłopiec pozbawiony zdolności społecznych, który doskonale się uczy, a jego wiedza na temat nauk ścisłych często wykracza poza program szkolny.

Uroda nerda rzadko szła w parze z jego ilorazem inteligencji. Byli to zazwyczaj chuderlawi chłopcy w mocnych okularach z włosami w nieładzie. Nierzadko cierpieli na wadę zgryzu, którą korygował skomplikowany i widoczny aparat na zęby. Poza naukami ścisłymi i grami planszowymi (w późniejszych dekadach także komputerowymi) nerdzi pasjonowali się światem science fiction.

Wszystkim mogę polecić serię filmów o nerdach pt. Zemsta frajerów, w których to zostały przedstawione wszystkie cechy takich osób (oczywiście z przymrużonym okiem).

Geek, czyli pasjonat realizujący się w swojej niszy

Termin „geek” w obecnie rozumianym znaczeniu został stworzony na początku lat 90. XX wieku przez amerykańskiego poetę i eseistę, Roberta Haydena. Zostało ono zarezerwowane dla osób przejawianych ponadprzeciętne zainteresowanie daną dziedziną.

Z początku była to osoba nieco ekscentryczna, której zainteresowania znajdowały się raczej poza kulturowym mainstreamem. Obecnie w ten sposób określa się eksperta lub entuzjastę, który – kolokwialnie mówiąc – ma obsesję na punkcie jakiejś dziedziny.

Jeszcze do niedawna w ten sposób określano nastolatków, którzy bardziej niż na popularności skupiali się na nauce i rozwijaniu swojego hobby, które w rozumieniu większej części grupy rówieśniczej nie było postrzegane jako modne lub warte uwagi. Geek, podobnie jak nerd, pierwotnie miał słabość do matematyki, jednak źródłem jego obsesji równie dobrze mogła być historia, dziedzina literatury, gry komputerowe czy chociażby zbieranie znaczków.

Geek i nerd – czym się różnią? Czy jedna osoba może być określana jednym i drugim słowem?

Obecnie określenia „nerd” i „geek” przestają być postrzegane pejoratywnie. Źródeł tej sytuacji można doszukiwać się w tym, że obszar kultury przez dekady rozumiany jako nerdowsko-geekowska, czyli powstająca poza mainstreamem, obecnie stanowi kulturę głównego nurtu.

Filmy na podstawie uniwersów komiksowych biją obecnie rekordy w box office. Za sprawą serialu „Gra o Tron” także fantastyka przestała być domeną jedynie niemodnych fanatyków. Można zaryzykować tezę, że bycie nerdem i geekiem jest obecne na topie. Ale czy można używać tych określeń wymiennie?

Jedną z największych różnic między nerdem a geekiem był fakt pewnego niedostosowania społecznego, które było domeną nerdów, niekoniecznie zaś musiało dotyczyć geeków. Jednym słowem geek nie musiał wcale być osobą nielubianą czy upośledzoną społecznie, podczas gdy nerda utożsamiana z osobą odrzuconą i dręczoną.

Obecnie różnice te powoli się zacierają, a określenia nerd i geek są często używane jako synonimy. Warto jednak mieć świadomość, że wyrosły one z innego zjawiska i przez dekady funkcjonowały jako dwa zupełnie różne typy osobowości.

Identyfikowanie się jako nerd jest raczej powodem do dumy niż czymś, czego trzeba się wstydzić. Nikt też nie zostaje wykluczony z grupy rówieśniczej za bycie fanem Iron Mana. Dlatego można oczekiwać, że niedługo określenia geek i nerd zupełnie zleją się w całość.