Wszystko o technologii VAR – co to jest, jak działa i kiedy można zastosować

Piłka nożna to piękne widowisko, które przyciąga miliony fanów na całym świecie. Ciekawe oprawy stadionowe, doping kibiców, niesamowite gole i sportowy duch walki – wszystko to stwarza niepowtarzalny klimat. Niestety, od czasu do czasu czar tej magii pryska ze względu na kontrowersyjną decyzję sędziego, ale nie można go za to winić, ponieważ to tylko człowiek, który ma prawo popełnić błąd. Z pomocą przychodzi technologia VAR, której zadaniem jest zminimalizowanie wspomnianych pomyłek, przynajmniej tych najbardziej drażniących. Warto zatem wiedzieć co to i na czym polega system VAR w piłce nożnej.

Co to jest system VAR?

VAR to skrót z angielskiego języka oznaczający Video Assistant Referee, czyli system weryfikacji wideo. Technologia ta obsługiwana jest przez dodatkową osobę lub osoby, której zadaniem jest pomoc sędziemu głównemu w niejasnych sytuacjach. System kamer nagrywa całe spotkanie, aby następnie można odtworzyć ponownie moment meczu wymagający zweryfikowania. Stanowisko VAR znajduje się poza boiskiem, w dedykowanym do tego wozie transmisyjnym, który podobny jest do aut stacji telewizyjnych. W samochodzie tym zasiada główna osoba oraz pomocnicy, którzy mają podgląd z wszystkich kamer podłączonych do systemu. Każda akcja może być dowolnie przybliżana i odtwarzana w różnym tempie.

Jak działa VAR?

Działanie systemu VAR nie jest skomplikowane. Na stanowisku VAR zainstalowane są duże telewizory, na których widać podgląd z wszystkich kamer. Te, rozmieszczone są w różnych miejscach boiska, aby dana sytuacja mogła być oglądana z kilku kątów. Na system składają się też dodatkowe dwie kamery, które śledzą wyłącznie sytuacje dotyczące spalonego. Sędziowie znajdujący się na boisku i Ci, zasiadający w VAR, są w stałym kontakcie. Arbiter główny może również skorzystać ze specjalnego ekranu umieszczonego za linią boczną boiska, aby obejrzeć dyskusyjne zdarzenie osobiście.

Trzeba jednak zaznaczyć, że system VAR ma być tylko pomocą dla arbitra głównego – jego zadanie to wyłącznie sugerowanie decyzji, a nie podejmowanie ich. Osoba udzielająca wskazówek sędziemu nie może decydować o losach meczu, a arbiter główny nie musi sugerować się podpowiedzią ze stanowiska VAR.

Kiedy sędzia może zastosować VAR?

System VAR sędzia zastosować może tylko w określonych sytuacjach, co czyni go nieco ograniczonym. Konkretnie są to tylko cztery sytuacje, które mają jednak duże znaczenie podczas rozgrywki.

VAR sprawdzi kontrowersyjnego gola (np. ze spalonego)

Pierwsza z nich to strzelenie gola. Jako przykład podać można tutaj sytuację, w której zawodnik zdobywający bramkę mógł być na pozycji spalonej, ale arbiter nie jest tego pewien. Inny przykład to faul zawodnika atakującego na którymś z rywali przed zdobyciem gola lub piłka poza linią boiska w akcji zakończonej bramką.

VAR sprawdzi czy rzut karny się należy

Druga sytuacja odnosi się do zatwierdzenia rzutu karnego. Dokładnie mówiąc chodzi o weryfikację, czy rzut karny był przyznany słusznie lub też sytuacja odwrotna – powinien być podyktowany, a nie jest. Przy pomocy VAR można również rozwiać wątpliwości, czy faul był już na polu karnym, czy może jeszcze przed jego granicami.

VAR pomoże przyznać czerwoną kartkę

Trzecia wątpliwość to zdarzenia z udziałem czerwonych kartek, oczywiście wtedy, kiedy sędzia nie jest pewien decyzji. Arbiter nie zawsze ma dokładny obraz zaistniałej sytuacji, dlatego może się posiłkować technologią VAR podczas przyznawania czerwonych kartoników. W tym przypadku również sędzia VAR może powiadomić arbitra głównego o przewinieniu, za które należy się czerwona kartka dla zawodnika.

VAR zidentyfikuje zawodnika

Ostatnim już zdarzeniem, kiedy sędzia może wspomóc się systemem VAR są sytuacje, w których arbiter główny błędnie obdarował jakiegoś zawodnika żółtą lub czerwoną kartką. Wówczas osoba zasiadająca na stanowisku VAR ma obowiązek zasygnalizować pomyłkę.

Reasumując, system VAR to rewolucja w piłce nożnej, która ma uczynić ten sport bardziej sprawiedliwym. Z całą pewnością przyczyni się do poprawy i zminimalizuje ilość pomyłek sędziowskich, ale nie jest w stanie wyeliminować wszystkich kontrowersji na boisku. Na szczęście, te najbardziej kluczowe sytuacje meczowe, będą kontrolowane i uzgadnianie z systemem VAR.